انتقال خونانتقال خون به معنای وارد کردن خون انسانی به بدن انسان دیگر است. عنوان انتقال خون از عناوین مستحدثه و در باب تجارت به مناسبت، مورد بحث قرار گرفته است. ۱ - انتقال خون به بدن انسان دیگرانتقال خون به بدن انسان دیگر حتی خون کافر به بدن مسلمان برای درمان بیماری جایز است. ۲ - خرید و فروش خونبه نظر فقیهان معاصر، خرید و فروش خون بدین منظور جایز است؛ هر چند آنان احتیاط را در مصالحه کردن یا قرار دادن پول در برابر حق اختصاص یا در برابر اجازه‌ی خون گرفتن از فرد، دانسته‌اند، امّا در کلمات فقیهان پیشین، بر جایز نبودن خرید و فروش خون، ادعای اجماع شده است که دلیل آن، نبودن منفعت حلال قابل اعتنا و متعارف برای خون در گذشته بوده است. [۲]
توضیح المسائل مراجع، م ۲۸۸۵- ۲۸۸۶.
[۴]
مهذّب الاحکام،ج۱۶، ص۴۲-۴۳.
[۵]
مهذّب الاحکام،ج۱۶، ص۵۰.
۲.۱ - دیدگاه امام خمینی۱- اقوی آن است که انتفاع به خون در غیر خوردن و بیع آن برای غیر خوردن، جایز است. پس آنچه که متعارف شده از فروش خون به مریض‌ها و غیر آن‌ها، مانعی از آن نیست، تا چه رسد به اینکه بر آن مصالحه شود یا حق اختصاص منتقل شود. و نقل خون از بدن انسان به دیگری و گرفتن ثمن آن بعد از تعیین وزن آن با وسایل جدید، جایز است و با جهل (به وزن آن) مانعی از صلح بر آن نمی‌باشد. و احوط آن است که آن مبلغ را درهرصورت در مقابل تمکین بر خون گرفتن اخذ نماید - نه در مقابل خون - و تا آنجا که ممکن است، احتیاط ترک نشود. [۶]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۶۷، البحث حول المسائل المستحدثة، منها التشریح و الترقیع، فروع، الاول، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۲- آیا انتقال خون در اسلام، جایز است یا خیر؟ بسمه‌تعالی، مانع ندارد. [۷]
موسوعة الامام الخمینی، ج۴۱، استفتائات امام خمینی، ج۱۰، ص۳۹۸، سؤال۱۲۰۳۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۳- آیا انتقال خون بین مسلمان و نامسلمان، جایز است یا نه؟ بسمه‌تعالی، اشکال ندارد. [۸]
موسوعة الامام الخمینی، ج۴۱، استفتائات امام خمینی، ج۱۰، ص۳۹۸، سؤال۱۲۰۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۴- آیا می‌شود به بیمارستان‌های کشوری که نامسلمان است، خون اهدا کرد یا نه؟ بسمه‌تعالی، بلی، جایز است. [۹]
موسوعة الامام الخمینی، ج۴۱، استفتائات امام خمینی، ج۱۰، ص۳۹۸، سؤال۱۲۰۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۵- تزریق خون افراد غیر مسلمان به مسلمان و یا بالعکس، جایز است یا خیر؟ بسمه‌تعالی، مانعی ندارد. [۱۰]
موسوعة الامام الخمینی، ج۴۱، استفتائات امام خمینی، ج۱۰، ص۳۹۸، سؤال۱۲۰۳۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۶- ششم (از مطهرات): انتقال (است)، که باعث پاک شدن چیزی است که به چیز دیگری منتقل شود، درصورتی‌که بدان چیز دیگر منتسب شده و جزئی از آن به شمار آید مانند انتقال خون حیوانی که خون جهنده دارد (انسان) به حیوانی که خون جهنده ندارد (پشه). و اگر معلوم باشد که جزء آن نشده و یا در جزء شدنش - از جهت آنکه در شکم حیوان طوری قرار نگرفته که به او انتساب پیدا کند، مثل خونی که زالو از انسان می‌مکد - شک شود، بر نجاست خود باقی است. [۱۱]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۳۷، کتاب الطهارة، فصل فی المطهرات، سادسها، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۳ - خون دادن مضر برای بدندادن خون اگر ضرر قابل توجّه داشته باشد، جایز نیست. [۱۲]
توضیح المسائل مراجع، م ۲۸۸۵.
۴ - پانویس۵ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۱، ص۷۱۴. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |